Trong gần bốn mươi năm họ sống ở khu nhà này, thỉnh thoảng lại có một vài người hàng xóm mới đến vô tư và có đủ dũng khí để hỏi bà Sonja về nguyên nhân thực sự của mối thâm thù giữa ông Ove và ông Rune. Tại sao hai người đàn ông từng là bạn bỗng đột ngột thù ghét nhau ghê gớm như vậy?
Sonja thường trả lời rằng lý do rất đơn giản. Lúc cả hai cùng vợ dọn đến đây, ông Ove lái một chiếc Saab 96, còn ông Rune lái chiếc Volvo 244. Khoảng một năm sau đó, ông Ove mua một chiếc Saab 95, còn ông Rune tậu chiếc Volvo 245. Ba năm sau nữa, ông Ove đổi sang một chiếc Saab 900, còn ông Rune đổi sang Volvo 265. Trong mười năm tiếp theo, ông Ove lần lượt sở hữu hai chiếc Saab đời 900 và một chiếc Saab 9000, còn ông Rune mua một chiếc Volvo 265 khác và một chiếc Volvo 745, trước khi quay lại với dòng xe sedan và tậu một chiếc Volvo 740. Sau đó, ông Ove mua thêm một chiếc Saab 9000 còn ông Rune chuyển sang đi Volvo 760, rồi ông Ove mua chiếc Saab 9000 khác, trong khi ông Rune đổi xe cũ lấy một chiếc Volvo 760 Turbo. Thế rồi một ngày kia, ông Ove đến gặp đại lý xe để xem mẫu Saab 93 vừa ra mắt. Tối hôm đó ông về nhà và nhận thấy Rune đã mua một chiếc BMW.
“Một chiếc BMW!” Ove đã gầm lên như thế với vợ. “Làm thế nào em có thể nói lý lẽ với một người như thế? Làm thế nào hả?”
Có thể đó không phải toàn bộ lý do hai ông ghét nhau, Sonja giải thích như vậy với hàng xóm, nhưng hoặc chúng ta hiểu họ, hoặc không. Và nếu đã không hiểu thì có cố gắng kể phần còn lại cũng chỉ vô ích.
Hầu hết mọi người không nhìn ra được vấn đề, ông Ove thường nghĩ như vậy. Nhưng ngày nay mọi người không còn biết đến khái niệm trung thành nữa rồi. Chiếc xe chỉ là một “phương tiện đi lại”, và con đường là một trở ngại giữa hai địa điểm. Ông tin rằng đây là lý do vì sao đường sá lại tệ như thế. Nếu người ta cẩn thận hơn một chút với ô tô của mình, họ sẽ không lái xe như những kẻ ngu dốt. Đó là suy nghĩ trong đầu Ove khi ông lo lắng quan sát Parvaneh gạt phăng mớ giấy báo mà ông đã trải trên ghế. Cô đã phải đẩy ghế lái lùi về sau tối đa để có thể ôm cái bụng bầu ngồi vào đó, trước khi kéo nó tới trước trở lại để chạm được tay vào vô lăng.
Buổi học lái xe mở đầu không được tốt cho lắm. Hay nói chính xác hơn, Parvaneh đã khởi đầu nó với một chai nước trái cây có ga trong tay. Lẽ ra cô không nên làm thế. Tiếp đó, cô còn táy máy với cái radio của ông để dò “một kênh vui vẻ hơn”. Cô cũng không nên làm như vậy.
Ông Ove nhặt mấy tờ báo dưới sàn xe lên, cuộn tròn lại, rồi bắt đầu đập nó vào tay một cách căng thẳng, giống như một phiên bản mạnh bạo hơn của việc bóp quả
bóng giảm stress. Parvaneh cầm vô lăng và nhìn bảng điều khiển như một đứa trẻ tò mò.
— Chúng ta bắt đầu từ đâu đây? – Cô hào hứng thốt lên sau khi đã chấp nhận giao nộp chai nước trái cây.
Ove thở dài. Con mèo ngồi ở băng sau trông như đang thầm ao ước mãnh liệt rằng loài mèo có thể sử dụng được dây an toàn.
— Đạp chân côn đi. – Ông nói với giọng hơi gay gắt.
Parvaneh nhìn quanh quất tìm kiếm. Rồi cô ngó sang Ove và mỉm cười duyên dáng.
— Cái nào là chân côn ạ?
Sự ngỡ ngàng tràn ngập khuôn mặt ông.
Parvaneh lại nhìn quanh ghế lần nữa, thậm chí quay ra lưng ghế, nơi gắn dây an toàn, làm như cô có thể tìm thấy chân côn ở đó. Ông Ove đưa tay ôm trán. Nét mặt của Parvaneh lập tức chuyển sang bực bội.
— Cháu đã nói với bác là cháu muốn lấy bằng lái xe số tự động. Tại sao bác lại bắt cháu lái xe của bác?
— Bởi vì cô sẽ lấy một cái bằng lái thực thụ! – Ông Ove gạt ngang.
Cách ông nhấn vào chữ “thực thụ” cho thấy với ông nó không áp dụng được cho bằng lái xe số tự động, và xe số tự động không phải là “ô tô thực thụ”.
— Bác đừng có quát tháo nữa! – Parvaneh kêu lên.
— Tôi không quát tháo! – Ove hét lên.
Con mèo cuộn tròn người nằm băng sau, rõ ràng nó không muốn bị dính vào chuyện đang xảy ra, dù có là gì chăng nữa. Parvaneh khoanh tay lại, ngoảnh mặt nhìn ra cửa sổ xe, còn ông Ove thì tiếp tục đập tờ báo cuộn tròn vào lòng bàn tay.
— Nó là cái bàn đạp ở ngoài cùng bên trái. – Cuối cùng ông làu bàu.
Sau khi hít một hơi sâu đến nỗi phải ngừng giữa chừng rồi mới hít tiếp được, ông nói thêm:
— Bàn đạp ở giữa là chân phanh, còn ở bên phải là chân ga. Cô phải nhả chân ga từ từ cho đến khi côn bám, rồi nhấn ít ga, nhả côn, và xe chạy.
Parvaneh dường như chấp nhận câu nói đó thay cho lời xin lỗi. Cô gật đầu và bình tĩnh lại. Cô nắm vô lăng, khởi động máy và làm theo hướng dẫn của ông. Chiếc Saab chồm lên rồi khựng lại, trước khi phóng về phía bãi đỗ xe của khách vãng lai với một tiếng gầm và suýt nữa tông vào một chiếc xe khác. Ông Ove kéo mạnh phanh tay. Parvaneh buông vô lăng ra và rú lên kinh hoàng. Cô đưa tay bịt mắt cho đến khi chiếc Saab dừng lại đột ngột. Ông Ove thở dồn dập như thể cú phanh tay
vừa rồi là một cuộc chạy vượt chướng ngại vật trong quân đội. Khuôn mặt ông nhăn tít lại.
— Cháu phải làm gì bây giờ? – Parvaneh hét lên khi nhận ra chiếc Saab chỉ còn cách đèn hậu của một chiếc xe khác có vài xen-ti-mét.
— Lùi lại. Cô cài số lùi đi. – Ông Ove rít qua kẽ răng.
— Cháu suýt đâm vào xe người ta kìa! – Parvaneh nói trong hơi thở hổn hển.
Ông Ove vươn cổ ngó qua phần mũi xe. Gương mặt ông bỗng dịu lại. Ông quay lại và nhìn cô với ánh mắt thản nhiên.
— Không sao. Đó là một chiếc Volvo.
Họ mất mười lăm phút để rời khỏi khu vực đỗ xe và đi ra đường cái. Lúc ra đến nơi, Parvaneh tăng ga nhưng vẫn để số một, làm cho chiếc xe rung bần bật như muốn nổ tung. Ông Ove bảo cô sang số, nhưng Parvaneh đáp là cô không biết làm. Trong lúc đó, con mèo dường như đang tìm cách mở cửa sau.
Khi họ gặp đèn đỏ đầu tiên, một chiếc SUV lớn màu đen với hai thanh niên đầu cạo trọc chạy sát đuôi xe của họ đến mức ông Ove dám chắc bảng số xe của nó sẽ in vào lớp sơn của chiếc Saab. Parvaneh căng thẳng liếc nhìn gương chiếu hậu. Chiếc SUV rồ ga như muốn thể hiện quan điểm. Ông Ove quay người nhìn ra phía sau và nhận thấy hai thanh niên xăm trổ kín cổ. Làm như thể bản thân chiếc SUV chưa thông báo đủ rõ ràng về sự ngu dốt của bọn họ vậy.
Đèn giao thông chuyển sang xanh. Parvaneh nhả côn, chiếc Saab khục khặc và bảng điều khiển tối sầm lại. Cô hốt hoảng xoay chìa khóa khởi động, nhưng chỉ làm nó kêu ken két một cách ghê rợn. Động cơ xe gầm lên, ho khục khặc, rồi lại tắt ngỏm. Hai gã trọc đầu nhấn còi inh ỏi. Một trong hai ra dấu tỏ vẻ sốt ruột.
— Nhấn côn và nhấn thêm ga đi. – Ông Ove nói.
— Cháu đang làm đây! – Cô cãi.
— Đó hoàn toàn không phải là điều cô đang làm.
— Phải mà!
— Cô đang la hét.
— Cháu KHÔNG LA HÉT! – Cô gắt lên.
Chiếc SUV lại rú còi. Parvaneh đạp côn. Chiếc Saab lăn bánh lùi lại và va vào cản trước của chiếc SUV. Lúc này hai gã trọc đầu đang bóp còi như thể nó là còi báo động không kích.
Parvaneh tuyệt vọng xoay chìa khóa, nhưng động cơ một lần nữa chết máy.
Cô buông xuôi và vùi mặt vào hai bàn tay.
— Trời ơi! Cô định khóc đấy à? – Ông Ove ngạc nhiên hỏi.
— Cháu KHÔNG KHÓC! – Cô gào lên, nước mắt trào ra, rơi cả xuống bảng điều khiển.
Ove ngả người ra lưng ghế và nhìn xuống đầu gối. Ông rê ngón tay trên mép của tờ báo cuộn tròn.
— Chuyện này thực sự rất khó, bác có hiểu không? – Cô nức nở và tì trán vào vô lăng như thể nó là một cái gối mềm mại. – Cháu đang CÓ BẦU mà! Cháu chỉ hơi CĂNG THẲNG một chút thôi. Không ai thông cảm cho một BÀ BẦU BỊ STRESS được một chút hay sao?
Ông Ove khó chịu cựa mình trên ghế. Parvaneh đập tay vào vô-lăng vài lần, miệng lẩm bẩm rằng cô chỉ muốn uống chút nước trái cây, rồi quàng tay qua vô- lăng, vùi mặt vào ống tay áo, và lại khóc nấc lên.
Chiếc SUV phía sau lưng họ bóp còi inh ỏi như thể một chuyến phà từ Phần Lan sắp sửa đè bẹp cả lũ đến nơi. Lúc ấy có gì đó trong Ove bùng nổ. Ông đẩy cửa bước xuống, chậm rãi đi vòng qua bên kia chiếc SUV, và mở toang cửa bên phía ghế lái.
— Mày chưa từng học lái xe bao giờ hay sao?
Gã tài xế không kịp mở miệng.
— Đồ con hoang ngu dốt! – Ông quát thẳng vào mặt gã thanh niên xăm trổ, làm nước bọt bay vèo qua ghế lái.
Gã xăm trổ không có thời gian để phản ứng, và Ove cũng không đợi. Ông chộp lấy cổ áo lôi mạnh tới nỗi làm gã loạng choạng khi ra khỏi xe. Đó là một kẻ lực lưỡng nặng phải đến hơn một tạ, nhưng ông giữ cổ áo gã bằng một bàn tay rắn như thép. Rõ ràng gã xăm trổ bị bất ngờ trước sức mạnh của ông già đến nỗi quên cả phản kháng. Lửa giận cháy đùng đùng trong mắt Ove khi ông đè nghiến gã đàn ông chừng ba mươi lăm tuổi vào bên hông chiếc SUV, tới mức làm nó kêu răng rắc. Ove kê đầu ngón tay trỏ vào giữa cái sọ nhẵn thín và ghé mắt mình vào sát mặt gã.
— Nếu mày còn bấm cái còi đó một lần nữa, đó sẽ là việc cuối cùng mày làm trên trái đất này. Hiểu chưa?
Gã xăm trổ liếc nhanh về phía bạn đồng hành cũng cơ bắp không kém đang ngồi trong xe, rồi nhìn hàng xe đang mỗi lúc một dài phía sau chiếc SUV. Không một ai đến cứu gã. Không một ai bấm còi. Không một ai nhúc nhích. Mọi người dường như đang có cùng suy nghĩ: Nếu một ông già không có hình xăm trên cổ cỡ tuổi của ông Ove có thể khống chế một gã trẻ tuổi xăm trổ đầy cổ như thế, thì rõ ràng người họ cần tránh gây chuyện ở đây chính là ông.
Mắt ông Ove đen kịt lại vì giận dữ. Sau một thoáng suy nghĩ, gã xăm trổ dường như đã tin ông nói nghiêm túc. Đầu mũi của gã khẽ nhúc nhích lên xuống.
Ông Ove gật đầu và buông gã ra. Sau đó ông quay người, đi vòng qua chiếc SUV, và ngồi trở lại vào trong chiếc Saab. Parvaneh há miệng, trố mắt nhìn ông.
— Bây giờ cô nghe tôi nói đây. – Ông nói với giọng bình thản trong lúc nhẹ nhàng đóng cửa xe. – Cô là mẹ của hai đứa nhóc và sẽ sớm có thêm đứa thứ ba. Cô đến đây từ một đất nước xa xôi, có lẽ là để trốn chạy chiến tranh, khủng bố và những thứ vô nghĩa khác. Cô đã học một ngôn ngữ mới và học được một cái nghề để nuôi sống bản thân. Cô đang cai quản một gia đình chỉ toàn những kẻ vô dụng. Cô mà biết sợ cái gì thì tôi đi đầu xuống đất.
Ove nhìn xoáy vào mắt Parvaneh. Cô vẫn chưa hết sững sờ. Ông chỉ vào mấy cái bàn đạp dưới chân cô và nói tiếp:
— Tôi không yêu cầu cô phẫu thuật não. Tôi yêu cầu cô lái một chiếc xe. Nó có một chân ga, một chân phanh, và một chân côn. Ngay đến những thằng ngu dốt toàn tập cũng hiểu được cách chúng vận hành, nên cô sẽ nắm được thôi.
Sau đó ông nói ra một câu mà Parvaneh sẽ luôn ghi nhớ như một lời khen tặng ngọt ngào nhất ông dành cho cô:
— Bởi vì cô không phải là người ngu lâu dốt bền khó đào tạo.
Parvaneh vén một lọn tóc lòa xòa trên khuôn mặt tèm lem nước mắt. Cô vụng về nắm lấy vô-lăng bằng cả hai bàn tay. Ông Ove gật đầu, thắt dây an toàn, và ngồi thoải mái lại trên ghế.
— Bây giờ, cô đạp chân côn rồi làm theo hướng dẫn của tôi.
Và thế là buổi chiều hôm đó Parvaneh học được cách lái xe.